معرفی انواع بالابر ساختمانی
بالابر ساختمانی یکی از مهمترین ابزارهای ساختمانی است و در هر خانه ای که در حال ساخت و ساز یا بازسازی است یافت می شود. کاربرد اصلی بالابر ساختمانی حمل و نقل انواع مصالح و تجهیزات لازم برای ساخت و ساز ساختمان می باشد. اجزای بالابر ساختمانی (مصالح بر) شامل الکتروموتور، گیربکس، وینچ، سیم بکسل، جعبه نگهدارنده، پایه ها، ریل، کرپی ها، قلاب و باکت می باشد. همچنین این نوع بالابرها می توانند شامل ترمز و کنترل از راه دور برای کنترل از راه دور باشند.
بالابر ساختمانی چیست؟
بالابر ساختمانی را وسیله یا مکانیزمی گویند که از آن برای حمل، انتقال و جابجایی بار به ارتفاع های مختلف استفاده می کنند. نیروی بالابر در دستگاه های مختلف توسط انواع مکانیزم ها ایجاد می گردد. در هر کدام از بالابرها عواملی مانند قدرت، ظرفیت، قیمت تمام شده، محیط کاری، ایمنی و نوع کاربرد نوع مکانیزم را مشخص می کند. از بالابر ساختمانی و یا همان بالابر مصالح ساختمانی، همانطور که از نامش معلوم است برای جابجایی مصالح در راستای عمودی در جهت های بالا و پایین می باشد. در این نوع بالابر باکت حمل مصالح به سیمی متصل شده و با شروع کار الکتروموتور می توان عمل جا به جایی بین طبقات را انجام داد. نام دیگر بالابر ساختمانی، بالابر مصالح یا بالابر کارگاهی می باشد.
انواع بالابرهای ساختمانی براساس ظرفیت
- بالابر ساختمانی ۲۵۰ کیلویی
- بالابر ساختمانی ۳۵۰ کیلویی
- بالابر ساختمانی ۵۰۰ کیلویی
- بالابر ساختمانی ۷۵۰ کیلویی
- بالابر ساختمانی ۱۰۰۰ کیلویی
انواع بالابر
- بالابر ساختمانی
- بالابر کارگاهی
- بالابر مصالح ساختمانی
- بالابر مغازه ای یا بالابر فروشگاه (حمل کالا)
- بالابر صنعتی (جرثقیل صنعتی)
کاربردهای بالابرهای ساختمانی
- بالا بردن مصالح ساختمانی در مقیاس کوچک و صنعتی
- حمل بار در کارخانه ها، معادن، اسکله ها، انبارها جهت بلند کردن مواد مختلف
- تخلیه و بارگیری کامیون ها، نصب ماشین آلات
ویژگی های یک بالابر ساختمانی خوب
- دارای ریل ها و پایه های با مقاومت و ایمنی بالا باشد.
- الکتروموتور مورد استفاده در آن دارای سیم پیچی تمام مس با کیفیت و توان بالا بوده و نیاز به آمپر کمی داشته باشد.
- دارای ظاهری زیبا و اندازه ی مناسب باشد.
- جنس دندانه های گیربکس مورد استفاده با کیفیت باشد.
مشخصات فنی بالابر ساختمانی و مصالح
از بالابر ساختمانی یا مصالح بر که با نام های دیگری مانند بالابر مصالح و یا بالابر کارگاهی نیز شناحته می شود، برای بالا و پایین بردن مصالح جهت ساخت و ساز استفاده می گردد. عمل جابجایی مصالح در این دستگاه توسط نیروی تولیدی از یک الکتروموتور و سپس تغییر دور آن توسط یک گیربکس صورت می گیرد. لازم به ذکر است که بنا به درخواست استفاده کننده، امکان نصب ریموت کنترل از راه دور وجود دارد و همچنین به منظور تامین ایمنی بیشتر در هنگام حمل بار، بهتر است از بالابر ساختمانی دارای ترمز استفاده شود.
انواع بالابر ساختمانی
انواع بالابر ساختمانی کدامند؟ بالابر را وسیله یا مکانیزمی گویند که از آن برای حمل، انتقال و جابجایی بار به ارتفاع های مختلف استفاده می کنند. نیروی بالابر در دستگاه مختلف توسط انواع مکانیزم ها ایجاد می گردد. در هرکدام از بالابر ها عواملی مانند قدرت، ظرفیت، قیمت تمام شده، محیط کاری، ایمنی و نوع کاربرد نوع مکانیزم را مشخص می کند. ساده ترین بالابر ها، بالابر های ساختمانی می باشد که از آن برای بالا و پایین بردن مصالح جهت ساخت و ساز استفاده می گردد. در این نوع از بالابر ها باکت حمل مصالح به سیمی متصل شده و با شروع کار الکتروموتور می توان عمل جا به جایی بین طبقات را انجام داد.
همچنین سرعت در بالابر ساختمانی معمولا ۲۰ دور در دقیقه است، که به عنوان مثال برای پیمودن ارتفاع ۲۰ متر، مدت زمان یک دقیقه لازم است.
- بالابر ساختمانی تک فاز: نیروی مورد نیاز جهت جابجایی مصالح، بوسیله الکترو موتور تک فاز تا توان ۳ اسب بخار تامین می شود که با برق ۲۲۰ ولت شهری قابل استفاده است. در محیط ساخت و ساز شهری که برق تک فاز به سهولت در دسترس است، بالابر ساختمانی تک فاز کاربرد بالایی دارد. نکته مهم در مورد بالابر تک فاز این است که قابلیت جابجایی مصالح تا وزن ۳۰۰ کیلوگرم را دارد و قیمت بالابر ساختمانی تک فاز نسبت به بالابرهای سه فاز ارزان تر می باشد.
- بالابر ساختمانی سه فاز: موتور بالابر ساختمانی سه فاز نسبت به بالابر ساختمانی تک فاز قدرتمندتر است که با برق سه فاز ۳۸۰ ولت راه اندازی می شود و قابلیت جابجایی بار بیشتر از ۳۰۰ کیلوگرم را دارد. این بالابر، بیشتر در فضای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. نکته قابل ذکر اینکه در صورت عدم دسترسی به برق سه فاز، با استفاده از اینورتور یا درایو می توان برق تک فاز را به سه فاز تبدیل نمود، ولی در استفاده از برق سه فاز بایستی شرایط ایمنی بصورت کامل تامین شود.
نحوه انتخاب بالابر
سه مولفه مهم در انتخاب الکتروموتور بالابر
- توان یا قدرت الکتروموتور که در بالابر های ساختمانی از ۲ تا ۱۰ اسب بخار متغیر است.
- سرعت یا تعداد دوران الکتروموتور که دو نوع ۱۴۰۰ دور و ۳۰۰۰ دور در بالابر ها رایج می باشد.
- تک فاز یا سه فاز بودن الکتروموتور
الکتروموتور های مورد استفاده در بالابر
- الکتروموتور موتوژن
- الکتروموتور زیمنس
- الکتروموتور الکو
- الکتروموتور چینی
نکته: در بالابر های ساختمانی استفاده از موتور هایی با تعداد دور بالا توصیه نمی شود، زیرا این دسته از موتور ها سرعت بالابر ها را بالا برده و کنترل آن را مشکل می نمایند. یکی از دلایل اصلی حوادثی که در استفاده از بالابر های ساختمانی روی می دهد، استفاده از موتور های با دور بالا می باشد.
اجزاء بالابر ساختمانی
الکتروموتور (دینام)
الکتروموتورها نیروی الکتریکی را به نیروی دورانی تبدیل می کنند و باعث به حرکت درآوردن سیستم می شوند، وظیفه الکتروموتور در بالابر نیز تامین نیروی محرک دستگاه بوده که در دو نوع سه فاز و تکفاز و در قدرت های مختلف با توجه به ظرفیت بالابر بر روی آن بسته می شود. الکتروموتورهای به کار رفته در بالابرها مشابه تجهیزاتی همچون بتونیرها می باشند. دو مشخصه مهم که الکتروموتور بر آن اساس انتخاب می گردد شامل:
- وزنی که بالابر قرار است حمل کند.
- ارتفاعی که قرار است بالابر در آن نصب گردد.
استراکچر و خرپا
لوله های به کار رفته در پایه های بالابر از لوله های نمره ۶ و ۸ گازی می باشند که به سفارش مشتری قابل تغییر و ارتقا می باشد و وظیفه نگهداری وزن دستگاه را بر عهده دارد.
گیربکس
جهت تبدیل دور الکتروموتور به قدرت از گیربکس استفاده می کنیم، گیربکس ها مبدل و کاهنده میزان دور و بالابرنده میزان نیروی خروجی می باشند، در بالابر به دلیل جابه جایی بار با وزن زیاد، جنس و کیفیت دنده های گیربکس بسیار حائز اهمیت است. گیربکس های به کار رفته در بالابرها از نوع حلزونی می باشند از آن جهت که هنگام از کار افتادن الکتروموتور یا قطع برق گیربکس قفل گردیده و بار بر نمی گردد تا امکان به وجود آمدن حوادث از بین برود.
باکت
جهت حمل مصالح از قبیل شن، ماسه، گونی های سیمان و …. از باکت استفاده می گردد. باکت ها در ظرفیت های مختلف با توجه به نیروی قابل حمل توسط بالابر ساخته می شوند.
قرقره (وینچ یا بالابر برقی)
جهت هدایت و جمع کردن سیم بکسل و جلوگیری از پیچش و تاب خوردن آن از قرقره (وینچ) استفاده می کنند. قرقره ها معمولا فولادی بوده و قابلیت پیچیده شدن تا ۴۰ متر سیم بکسل در نوع معمولی آن ها وجود دارد همچنین امکان ساخت مدل های سفارشی و بزرگتر با قابلیت جمع کردن سیم بکسل در متراژهای بالا نیز میسر است.
سیم بکسل
سیم بکسل بالابر ساختمانی یا طناب فلزی جهت استفاده در انواع دستگاه های بالابر، جرثقیل ها و همچنین جهت بلند کردن و حرکت بار های مختلف به کار می روند. بسته به محل مورد نیاز و نوع ساختار، سیم بکسل دارای ضریب انبساط و انعطاف پذیری، طرح ها و قطر های مختلف می باشد. بالابر ساختمانی دارای ۲۰ متر سیم بکسل می باشد که قابلیت افزایش آن در صورت نیاز مشتری وجود دارد.
تعمیر و نگهداری بالابر
برای افزایش عمر بالابربه نکات زیر توجه فرمائید:
- الکتروموتورهای استفاده شده در بالابر ها در برابر رطوبت و آب مقاوم نبوده و باید از ورود آب به داخل بخش برقی جلوگیری شود. همچنین موتور بالابر هر ۳ ماه یکبار بازدید شود.
- گیربکس های مخصوص بالابری همواره باید تحت مراقبت بوده و روغن آن چک شود.
- همواره سیم بکسل مورد استفاده بازدید گردد و در صورت شکستگی و خرابی تعویض گردد.
- به هیچ وجه از سیم بکسل رشته رشته و شکسته استفاده نشود.
- قسمت انتهایی سیم بکسل به دلیل وجود قلاب خرابی بیشتری دارد که در موقع خرید بالابر متراژ سیم بکسل را بیشتر محاسبه کنید تا در مرور زمان بخش خراب را حذف کرده و قلاب را به قسمت سالم سیم بکسل ببندید.
- قسمت باکس، جعبه یا کلسکه را به آرامی حرکت داده تا با ضربات زیاد به بدنه ریل آسیبی وارد نشود.
- در آماده سازی اولیه کرپی و اتصالات را به خوبی محکم کرده و از این امر اطمینان حاصل نمایید.
- وزنه های تعادل مورد استفاده را به خوبی انتخاب کرده تا دچار مشکل نشود.
- واسکازین گیربکس بصورت دوره ای بررسی شود. اغلب واسکازین ۱۴۰ مورد استفاده قرار می گیرد.
منبع: yabchy.ir